(1) [1]คดีอาญาที่มีข้อหาว่าเด็กหรือเยาวชนกระทำความผิด
(2) คดีอาญาที่ศาลซึ่งมีอำนาจพิจารณาคดีธรรมดาได้โอนมาตามมาตรา 97 วรรคหนึ่ง
(3) [2]คดีครอบครัว
(4) คดีคุ้มครองสวัสดิภาพ
(5) คดีอื่นที่มีกฎหมายบัญญัติให้เป็นอำนาจหน้าที่ของศาลเยาวชนและครอบครัว
[1]
หลักมิได้จำกัดประเภทของคดีและไม่ได้กำหนดอัตราโทษไว้ จึงมีอำนาจพิจารณาคดีถึงประหารชีวิต
[2]
คดีครอบครัวได้แก่
คดีแพ่งที่ยื่นฟ้องหรือร้องต่อศาล หรือกระทำการใด ๆ ในทางศาลเกี่ยวกับผู้เยาว์หรือ
ครอบครัว แล้วแต่กรณีซึ่งต้องบังคับตามประมวลกฎหมายแพ่งและพานิชย์ หมายความว่า คดีเกี่ยวด้วยการสมรส
รวมทั้งสิทธิและหน้าที่กันตาม ป.พ.พ. บรรพ ๕ ทั้งหมด รวมทั้งคดีที่เกี่ยวด้วยสถานะและความสามารถของบุคคล
อันเกี่ยวกับครอบครัว หรือส่วนได้เสียของผู้เยาว์ที่พิพาทกันตาม ป.พ.พ.บรรพ ๑
มาตรา ๒๑ถึง ๒๘ ,๓๒ ,๔๓ และ๔๔ และในบรรพ ๖ มาตรา ๑๖๑๐ ,๑๖๑๑ ,๑๖๘๗ และ ๑๖๙๒
ย่อมเป็นคดีเยาว์ชนทั้งสิ้น ๒๐/๔๒ เช่น
คดีบิดามารดาฟ้องอีกฝ่ายเรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูบุตรขณะยังเป็นผู้เยาว์ ,
มารดาฟ้องเรียกให้สามีคืนบุตรอ้างว่าตกลงกันเองให้บุตรผู้เยาว์อยู่ในความดูแลของตนแต่เพียงผู้เดียว
คดีที่ถือว่าเป็นคดีครอบครัวได้แก่
๑.คดีเกี่ยวกับการสมรส เช่น เรียกค่าสินสอดคืน หรือฟ้องเลิกสัญญาหมั้นและเรียกให้รับผิดค่าทดแทน
๒.คดีที่ฟ้องขอให้การสมรสเป็นโมฆะ
๓.คดีที่ฟ้องขอให้บังคับถึงความสัมพันธ์ทางทรัพย์สินระหว่างสามีภริยา
๔.คดีที่สามีภริยาฟ้องอีกฝ่ายได้กระทำนิติกรรมลงไปโดยไม่ได้รับความยินยอม
๕.คดีที่ฟ้องว่าการหย่าไม่มีผลสมบูรณ์
๖.คดีที่สามีหรือภริยาฟ้องอีกฝ่ายตามบันทึกหลังทะเบียนหย่า(เพราะเป็นข้อตกลงเกี่ยวเนื่องกับความสัมพันธ์ระหว่างสามีภริยาในทางทรัพย์สิน
แม้จะเป็นสัญญาที่ทำขึ้นภายหลังโจทก์จำเลยหย่าขาดต่อกัน
แต่สัญญาดังกล่าวก็อ้างถึงใบสำคัญการหย่าระหว่างสามีภริยาที่ต้องบังคับตามม.๑๕๒๖ประกอบ
๑๕๘๙/๓๙
๗.คดีฟ้องขอให้เพิกถอนชื่อผู้ที่จดทะเบียนว่าเป็นผู้เยาว์ ม.๑๕๕๕
หรือคดีฟ้องไม่รับบุตร
๘.คดีฟ้องเรียกค่าทดแทนจากชายชู้(อันเป็นการฟ้องค่าทดแทนตามม.๑๕๒๓
ซึ่งบัญญัติไว้ในบรรพ ๕
โดยเฉพาะเป็นคดีกระทบต่อสิทธิหน้าที่หรือความสัมพันธ์ระหว่างสามีภริยา
มิใช่คดีละเมิดธรรมดา)
๙.คดีที่คู่สมรสตายแล้วทายาทฟ้องขอแบ่งทรัพย์สินกัน
หากมีปัญหาเกี่ยวกับการแข่งสินสมรสของผู้ที่ตาย ม.๑๖๒๕ บัญญัติให้นำมา.๑๕๓๒
มาใช้โดยอนุโลม) ,
กรณีเป็นคดีเกี่ยวกับสถานะและความสามารถของบุคคลอันเกี่ยวกับครอบครัวหรือส่วนได้เสียของผู้เยาว์ซึ่งพิพาทกันตาม
ปพพ.บรรพ ๑ มาตรา ๒๑ ถึง ๒๘ ๓๒ ๔๓ และ๔๔ และในบรรพ ๖ ม.๑๖๑๐ ๑๖๖๑๑ ๑๖๘๗ ๑๖๙๒
ได้แก่
๑.คดีขอทำนิติกรรมแทนผู้เยาว์
๒.คดีขอตั้งผู้อนุบาล
(หากศาลมีคำสั่งตามคำร้องเป็นผลกระทบสิทธิและหน้าที่ตลอดจนสถานะและความสามารถของบุคคลในครอบครัวอันต้องบังคับตาม
ม.๒๘ ทั้งสิทธิหน้าที่ของผู้ร้องต้องเป็นไปตามม.๑๕๙๘/๑๘)
๓.คดีที่พี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกันร้องขอให้มีคำสั่งว่าเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถและตั้งตนเป็นผู้พิทักษ์
(เป็นกรณีที่ต้องบังคับตามม.๓๒ และม.๑๕๙๘/๑ วรรคสอง
หากศาลมีคำสั่งย่อมมีผลกระทบต่อสิทธิและหน้าที่ตลอดจนสถานะและความสามารถของบุคคลในครอบครัว)
กรณีไม่ใช่คดีครอบครัว
๑.คดีที่ชายหรือหญิงมิได้จดทะเบียนสมรสกันตามกฎหมาย
ฟ้องขอแบ่งทรัพย์สินระหว่างกันตามกฎหมายฟ้องขอแบ่งทรัพย์สินระหว่างกัน (มิใช่เกี่ยวด้วยการสมรส สินสมรส
หรือความสัมพันธ์ระหว่างสามีภริยา บิดามารดาและบุตร ตามบรรพ ๕) ๒.คดีครอบครับระหว่างอิสลามศาสนิกชนเป็นคู่ความทั้งสองฝ่ายใน
๔ จังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งต้องบังคับตามกฎหมายว่าด้วยครอบครัวและมรดกบังคับแทน
ป.พ.พ. ตามพรบ.ว่าด้วยการใช้กฎหมายอิสลามในเขตจังหวัดปัตตานี นราธิวาส ยะลา และ
สตูล๒๔๘๙ ม.๔
๓.คดีที่ฟ้องผู้เยาว์ขอแบ่งกรรมสิทธิ์รวมหรือส่วนตัว
๔.คดีร้องขอให้เป็นบุคคลสาบสูญตามป.พ.พ. มาตรา ๖๑-๖๔
หรือขอให้ตั้งผู้จัดการทรัพย์สินของผู้ไม่อยู่
๕.คดีละเมิดที่ผู้เยาว์กระทำละเมิดซึ่งบิดามารดาต้องร่วมรับผิดในผลแห่งละเมิด
ตามป.พ.พ มาตรา ๔๒๙ (บทบัญญัติดังกล่าวไม่ได้เกี่ยวด้วนสิทธิในครอบครัวของผู้เยาว์
หรือครอบครัว) หรือการเรียกค่าขาดไร้อุปการะมาตรา ๔๔๓ ก็ไม่ใช่คดีครอบครัว
๖.คดีฟ้องขับไล่เพราะเหตุประพฤติเนรคุณไม่เป็นคดีครอบครัว
๗.คดีที่ผู้เยาว์ร้องขอตั้งผู้จัดการมรดก
(คำสั่งตั้งผู้จัดการมรดกเพียงแต่มีสิทธิหน้าที่ที่จะกระทำการอันจำเป็นเพื่อให้การเป็นไปตามพินัยกรรม
และจัดการมรดกโดยทั่วไป หรือเพื่อแบ่งปันทรัพย์มรดก ตาม ๑๗๑๙ เท่านั้น
ไม่เกี่ยวด้วยสิทธิหน้าที่ในครอบครัวของผู้เยาว์โดยตรง
๘.เมียใหม่ที่จดทะเบียนโดยชอบฟ้องเมียเก่าที่หย่ากันแล้วว่าฝ่าฝืนการใช้นามสกุลของสามีทำให้เมียใหม่ได้รับความเสียหาย หลักสำคัญ
ความแตกต่างระหว่างคำว่าคดีครอบครัวกับคดีเกี่ยวด้วยสิทธิในครอบครัว
(ตามหลักไม่ต้องห้ามอุทธรณ์)
ต่างกันตรงที่
คดีเกี่ยวด้วยสิทธิในครอบครัวเกิดเมื่อมีความสัมพันธ์ในทางครอบครัวระหว่างสามีภริยา
หรือบิดามารดากับบุตร (ดังนั้นไม่รวมการหมั้นอันเป็นขั้นตอนก่อนการเป็นครอบครัว)
และ ฟ้องให้จำเลยชำระค่าเลี้ยงดูตามสัญญาที่โจทก์ทำไว้กับจำเลย
เป็นคดีครอบครัวแต่ไม่เป็นคดีเกี่ยวด้วยสิทธิในครอบครัว
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น